สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล คณะวิศวกรรมศาสตร์ โดย ผศ. ดร. วิชญ์พล ฟักแก้ว ได้จัดการเรียนการสอนรายวิชากลศาสตร์วิศวกรรม 2 บูรณาการร่วมกับการทำนุบำรุงศิลปะวัฒนธรรม ผ่านกิจกรรมโครงงานย่อย "โคมผัด การศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่นผ่านมุมมองทางวิศกรรมเครื่องกล" นิสิตแต่ละกลุ่มต้องสร้างโคมผัด (โคมหมุนแบบล้านนา) ขึ้นมาและตกแต่งให้สวยงาน โคมด้านนอกตกแต่งตามความนิยม โคมชั้นในตกแต่งตามจินตนาการได้อย่างอิสระ เพื่อเป็นการสืบสานและอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นตามพันธกิจหนึ่งของของมหาวิทยาลัยพะเยา

 เมื่อสร้างเสร็จแล้ว นิสิตต้องใช้ความรู้เรื่อง งานเสมือน วิเคราะห์เสถียรภาพของโคมชั้นใน ต้องใช้ความรู้เรื่องความเสียดทานอธิบายภูมิปัญญาในการลดแรงเสียดทานในแกนหมุน นอกจากนี้นิสิตต้องออกแบบการทดลองภายใต้การแนะนำของอาจารย์ผู้สอนเพื่อวัดค่า moment of inertia ของโคมชั้นใน และวัดค่าแรงต้านอากาศโดยใช้เทคนิคการวัดอัตราการลดลงของความเร็ว รวมถึงประเมินสัดส่วนพลังงานจากหลอดไฟที่ถูกนำมาใช้เปลี่ยนเป็นพลังงานจลน์และงานที่ต้องเอาชนะแรงเสียดทาน และแรงต้านอากาศ  

นิสิตได้นำโคมผัดจากรายวิชาไปถวายเป็นพุทธบูชา ณ วัดเมืองอิงหลวง วัดประจำหมู่บ้าน และวัดบ้านโซ้ จังหวัดพะเยา ในช่วงเทศกาลยี่เป็งของชาวล้านนา (เทศกาลลอยกระทง) วันที่ 10-12 พฤศจิกายน 2562 ซึ่งชาวล้านนานิยมถวายโคมไฟเป็นพุทธบูชา

โครงงานย่อยนี้ ได้รับการสนับสนุนงบประมาณในการจัดซื้อวัสดุอุปกรณ์จากโครงการ 1 คณะ 1 โมเดลของคณะวิศวกรรมศาสตร์ และจะถูกนำไปพัฒนาเป็นบทเรียนออนไลน์ภายใต้โมเดล "การพัฒนาการเรียนการสอนแบบบูรณาการสะเต็มศึกษาร่วมกับวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ท้องถิ่น คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา" ต่อไป

ขอขอบคุณข้อมูลจาก

ผศ.ดร.วิชญ์พล ฟักแก้ว

ผศ.ดร.สุธรรม อรุณ  

สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล มหาวิทยาลัยพะเยา