23 พฤศจิกายน 2563 มหาวิทยาลัยพะเยา นำโดย รองศาสตราจารย์ ดร.สุภกร พงศบางโพธิ์ อธิการบดี พร้อมด้วยรองศาสตราจารย์ ดร.ต่อพงศ์ กรีธาชาติ คณบดี และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธีรชัย อำนวยล้อเจริญ จากคณะพลังงานและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยพะเยา ร่วมกับสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) และผู้เชี่ยวชาญจาก 28 หน่วยงานลงนามจัดตั้งภาคีความร่วมมือวิจัยบรรยากาศแห่งประเทศไทย (Thailand Consortium for Atmospheric Research: #TCAR) บูรณาการกำลังคน และทรัพยากรทางการวิจัยร่วมกัน เพื่อกำหนดแผนที่นำทางของการวิจัยที่เชื่อมโยงกับการศึกษาคุณภาพอากาศ และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พร้อมจัดประชุมนัดแรกชูประเด็นเร่งด่วน ศึกษาวิเคราะห์ต้นตอปัญหา PM 2.5 และคุณภาพอากาศโดยรวมในประเทศไทย
จากการศึกษาวิจัยปัญหาคุณภาพอากาศ และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในประเทศไทย พบว่าผู้มีความรู้ความเชี่ยวชาญด้านวิทยาศาสตร์บรรยากาศในประเทศไทยต่างกระจายอยู่ตามหน่วยงานรัฐ และสถาบันการศึกษาต่างๆ ทำให้ผลงานวิจัยที่ได้กระจัดกระจาย ไม่สามารถตอบโจทย์ปัญหาต่างๆ ที่เกี่ยวกับ มลภาวะทางอากาศ ฝุ่น PM2.5 และการคาดการณ์ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติจึงเชิญคณาจารย์ นักวิจัย และผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัย รวมถึงหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ระดมความคิดเห็นเกี่ยวกับการดำเนินงานวิจัยบรรยากาศในประเทศไทย จนท้ายสุด ทุกฝ่ายได้แสดงเจตจำนงร่วมกัน ในการจัดตั้งเป็น ภาคีวิจัยบรรยากาศแห่งประเทศไทย เพื่อบูรณาการและขยายขอบเขตความเชี่ยวชาญหลักของแต่ละหน่วยงาน รวมถึงประสานความร่วมมืองานวิจัยด้านบรรยากาศและคุณภาพอากาศในประเทศไทย ให้มีการทำงานที่สอดประสานกัน เนื่องจากปัญหาด้านบรรยากาศ มีความหลายกหลายและซับซ้อนเกินกว่าหน่วยงานเดียวจะทำได้
ภาคีวิจัยบรรยากาศแห่งประเทศไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อร่วมกันจัดทำแผนที่นำทางของการวิจัยแบบบูรณาการ บูรณาการวิจัยบรรยากาศที่เชื่อมโยงกับการศึกษาคุณภาพอากาศของประเทศและการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ จัดสร้างห้องปฏิบัติการกลางที่มีเครื่องมือที่ทันสมัยสนับสนุนการวิจัยบรรยากาศ พัฒนาระบบฐานข้อมูล สร้างนวัตกรรมที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์บรรยากาศ สร้างเครือข่ายความร่วมมือทั้งในและต่างประเทศ พัฒนาบุคลากรด้านการวิจัยบรรยากาศ และผลักดันให้มีการนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ได้จริง
รายนาม 28 หน่วยงาน ที่ร่วมลงนามความร่วมมือภาคีวิจัยบรรยากาศแห่งประเทศไทย มีดังนี้
1. สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)
2. สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน)
3. สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน)
4. กรมควบคุมมลพิษ
5. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
6. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
7. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
8. มหาวิทยาลัยพะเยา
9. มหาวิทยาลัยศิลปากร
10. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
11. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
12. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
13. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
14. มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
15. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
16. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
17. มหาวิทยาลัยทักษิณ
18. มหาวิทยาลัยมหิดล
19. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
20. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
21. มหาวิทยาลัยขอนแก่น
22. มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง
23. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
24. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
25. มหาวิทยาลัยแม่โจ้
26. มหาวิทยาลัยนเรศวร
27. สถาบันพระบรมราชชนก
28. สมาคมสถาบันอุดมศึกษาสิ่งแวดล้อมไทย